Een heerlijk alcoholische drank, dat weet iedereen wel. Maar wat is bier nou precies? Dat lees je hier!
Gefermenteerd
Gatsie, gefermenteerd? Ja, dat klinkt wel vies. Toch krijg je er een lekker drankje van, namelijk: bier! Bier is een alcoholische drank met koolzuur die gemaakt is van simpelweg gefermenteerd mout, water en planten. Zo klinkt bier nog best gezond!
Planten die veel in bier gebruikt worden zijn kruiden en hop of plantenextracten. Deze voegen veel toe aan de smaak van het bier en ook de houdbaarheid.
Wat is mout? Dat is het brengen van graanvruchten(zoals gerst) tot kiemen en het drogen ervan. Dit proces wordt ook wel mouten genoemd, met als eindresultaat het product: mout.
Productie
Het productieproces begint met het mout. Deze wordt geplet en gemengd met water tot het een papje vormt, ook wel beslag genoemd. De tweede stap is dat het beslag verwarmd wordt. Dit zal ervoor zorgen dat er enzymatische processen in gang worden gezet. Tijdens deze processen veranderd het zetmeel in oplosbare suikers.
Daarna wordt het beslag gefilterd en dan blijft er een heldere wort over. Wort is simpel gezegd het water en suiker dat overblijft na het verhitten van het beslag. Als de wort er is, wordt deze gekookt en worden er hopproducten toegevoegd. Door het te koken wordt het steriel, stopt het enzymatische proces en worden er hopzuren gemaakt.
Als het mengsel eenmaal afkoelt is het tijd om gist toe te voegen. Dit zorgt ervoor dat er uit de moutsuikers alcohol en koolzuur ontstaat. Er zijn ook nog verschillende gistingsprocessen: ondergisting, bovengisting en spontane gisting. Tegenwoordig wordt voornamelijk ondergisting gebruikt. Hierbij wordt er gegist bij een temperatuur van 6-12 graden.
Bovengisting is een minder gecontroleerd proces dat plaatsvind bij temperaturen tussen 15-20 graden. Dit was eerst dé methode om bier te maken, voordat ondergisting kwam. Ten slotte is er ook nog spontane gisting. Hierbij gebruik je geen gist, maar maak je gebruik van de gist in de lucht. Dit is een moeilijk proces waar je zelf weinig controle over hebt.
Je kunt bieren erg lang bewaren, zolang je dit onder de juiste condities doet. De temperatuur moet niet te extreem zijn en veel schommelen. Daarnaast wordt er ook geadviseerd om het bier donker te bewaren. Als je bier langer bewaart, ontwikkelt de smaak en rijpt je bier. Dit kan helaas niet bij alle bieren, maar wel bij:
- Donkere bieren
- Dubbel bieren
- Bokbieren
- Geuzes
- Gerstewijn en quadrupels
Smaken worden complexer of juist verfijnder. Kenners spreken bijvoorbeeld van portificatie bij een lang bewaard bokbier of een gerstewijn. Het bier gaat daadwerkelijk smaken naar een eeuwen oude port. Het is net als bij wijn, alleen de beste bieren worden beter bij juiste bewaring.
Steeds meer restaurants gebruiken gerijpte bieren in plaats van wijn om volmaakte smaakcombinaties te verkrijgen. De prijs van een goed bewaard bier kan enorm oplopen. Tot op heden is de ervaring dat de betere bieren na circa 5 jaar hun optimale smaak hebben bereikt.
Soorten bieren
Als je wel eens een biertje drinkt, weet je ook dat er veel verschillende soorten zijn. Deze verschillen komen vaak voort uit het gistingsproces. De ondergisting is tegenwoordig het meest gebruikte proces en creëert de goede oude pils of ook wel pilsener genoemd. Andere bieren die vanuit een ondergistingsproces komen zijn bokbier en rookbier.
De bovengistende bieren zijn typische bieren voor België en Engeland. Dit zijn bieren zoals tarwebier, bruine ale, trappist en blonde ale. Dit zijn vaak de lichter gekleurde bieren, maar ze kunnen ook donker gebrouwen zijn zoals trappistenbier.
Spontante gisting zorgt vaak voor vollere en frisse bieren, zoals fruitbier en jonge/oude Lambiek.
Wil je meer weten over speciaal bieren? Hier vind je een aantal heerlijke biertjes!